Is het Frans dat in Zwitserland gesproken wordt anders dan het Frans in Frankrijk? Nee, niet echt. Er zijn weinig verschillen tussen het Zwitsers Frans en wat Fransen spreken. Een Zwitserse persoon zal alles wat een Fransman zegt begrijpen. Andersom kan een Fransman zich af en toe verbazen over bepaalde woorden of uitdrukkingen die een Zwitser gebruikt. De cijfers 70, 80 en 90 worden bijvoorbeeld anders in Zwitserland dan in Frankrijk uitgesproken. Zwitserse zullen septante gebruiken in plaats van soixante-dix, huitante in plaats van quatre-vingts (niet alle cantons) en nonante in plaats van quatre-vingt-dix. Ook de invloed van Duitstalige Zwitsers is soms zichtbaar in het Zwitsers Frans. Zo kunt u bijvoorbeeld in Romandië de woorden poutser (schoonmaken), ta mouttre (jouw moeder), un witz (een grapje) horen. Uiteraard kan een Zwitserse persoon het begrijpen als een Fransman het over nettoyer, ta mère, un gag of une plaisanterie heeft. Zwitsers kijken veel naar Franse zenders op de televisie en lezen veel boeken van Franse schrijvers. Het is dus volkomen normaal om waar nodig de taal aan te passen zodat een Fransman alles kan volgen.
Grappige uitdrukkingen in het Zwitsers Frans
Laten we even kijken naar een paar uitdrukkingen in het Zwitsers Frans en hun equivalent in het Frans van Frankrijk.
Beeld: Zelda Zonk
Zwitsers Frans: donner un coup de panosse. Het woord panosse wordt niet gebruikt in Frankrijk.
In Frankrijk: passer la serpillère.
Dweilen
Beeld: Zelda Zonk
Zwitsers Frans: avoir son fond.
In Frankrijk: avoir pied.
De bodem van het zwembad kunnen raken en nog het hoofd boven water kunnen houden.
Beeld: Zelda Zonk
Zwitsers Frans: mettre sa cuissette
In Frankrijk: mettre son short.
Zijn korte broek aandoen.
Verschil in tempo – Zwitsers v/s Fransen?
Er is ook een cliché dat Zwitserse mensen langzaam zouden praten. Als een Fransman een Zwitser ontmoet die in een normaal tempo praat, verbaast hij zich. Dat komt vooral door een Zwitserse reclame voor Ovomaltine (chocolade reep) die veel op televisie in de jaren 80 werd vertoond waarin we de protagonist (een Zwister) heel langzaam konden horen zeggen: “Ovomaltine, c’est de la dynamite!” In feite praten de meeste Zwitsers niet langzamer dan de Fransen.
Wilt u meer weten over de taal en de culturele verschillen tussen Zwitsers en Fransen, blijf dan ons volgen!